Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD) – in het Nederlands vertaald ‘aanhoudende genitale opwindingsstoornis‘ of ‘constante seksuele opwinding‘ – is een neurologische/vulvaire aandoening waarbij je ongewenste sensaties van opwinding in je genitaliën ervaart die niet verdwijnen met één of meer orgasmes.
Deze ernstige aandoening – die bij naar schatting minstens 70.000 vrouwen in Nederland voorkomt -, staat ook bekend onder de namen:
- Persistent Genital Arousal Syndrome (PGAS)
- Restless Genital Syndrome (ReGS)
- Persistent Sexual Arousal Syndrome (PSAS).
Onbehandeld kan PGAD een grote tol eisen van je lichaam en geestelijke gezondheid en je levenskwaliteit verminderen. Wees niet beschaamd om onze vrouwelijke gynaecoloog of seksuoloog om hulp te vragen.
Wat is PGAD?
Bij PGAD is er sprake van onvoorspelbare, oncontroleerbare lichamelijke sensaties die samenhangen met seksuele opwinding – maar zonder verlangen. Seksuele opwinding wordt meestal geassocieerd met plezier, maar dat is niet het geval bij PGAD. Bij PGAD ervaar je opwinding als ongewenste lichamelijke sensaties en/of pijn in je genitaliën. Je kunt niet controleren wanneer deze veranderingen beginnen, en een orgasme verlicht ze niet.
In plaats van je seksueel te voelen, kan PGAD leiden tot gevoelens van frustratie, schaamte en depressie. Het kan zelfs slopend zijn zonder hulp van een zorgverlener.
PGAD werd pas in 2001 ontdekt, en het is geen gebruikelijke diagnose. Daarom leren onderzoekers nog steeds wat de oorzaken zijn en welke behandelingen het beste werken.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD)?
Wat is het verschil tussen PGAD en hyperseksualiteit?
De onderzoekers die PGAD in 2001 identificeerden (Leiblum en Nathan), noemden het oorspronkelijk Persistent Sexual Arousal Syndrome (PSAS). Het woord “genitaal” verving “seksueel” omdat seksueel verlangen impliceert, wat niet van toepassing is op PGAD. Dit is een belangrijk verschil tussen PGAD en hyperseksualiteit, of seksverslaving.
Hyperseksualiteit is het verlangen naar seks tot het punt van overmaat. Bij PGAD wordt het verlangen juist verwijderd van de fysieke ervaring van opwinding.
Bij wie komt PGAD voor?
PGAD is vooral onderzocht bij vrouwen en mensen die bij de geboorte als vrouw zijn erkendn. Recent wetenschappelijk onderzoek suggereert dat het ook kan voorkomen bij mannen en mensen die bij de geboorte als man zijn erkend. PGAD is vergeleken met priapisme; een aandoening waarbij men vier uur of langer een ongewenste erectie heeft. Het is een vaak pijnlijke erectie (stijve penis) die zonder seksuele prikkels ontstaat. Het is een ‘crisis’ in de zwellichamen van de penis.
Wat zijn de symptomen van PGAD?
PGAD gaat gepaard met gevoelens van intense genitale opwinding die gepaard gaan met een verhoogde bloedstroom en verhoogde spanning in je clitoris, schaamlippen, perineum en anus. De symptomen kunnen uren of zelfs dagen aanhouden en omvatten:
- Pijn of ongemak in je genitaliën.
- Tintelingen in je clitoris.
- Vaginale samentrekkingen.
- Vaginale smering.
- Onvoorspelbare orgasmes.
- Pijngolven/zenuwpijn die door het hele lichaam trekt.
- Orgasmen die geen verlichting geven van de opwinding.
- Moeite met concentreren of dagelijkse activiteiten door de aanhoudende opwinding.
- Spontane en aanhoudende genitale opwinding, die vaak uren of zelfs dagen aanhoudt.
Je kunt orgasmes ervaren die jouw symptomen niet verlichten, of je kunt een moment van verlichting ervaren door een orgasme om vervolgens jouw symptomen en klachten weer terug te krijgen.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD)?
Hoe voelt PGAD?
De sensaties en pijn in je genitaliën die gepaard gaan met PGAD kunnen beschreven worden als:
- Drukkend
- Intens
- Bonzen
- Pulserend
- Kloppend
- Brandend
- Tintelingen
- Jeuk
- Pinnen en naalden.
Deze sensaties houden aan zonder verlichting. De tol en energie die PGAD eist van je lichaam kan je dagelijkse routine verstoren en stress, angst en depressie veroorzaken. Omdat orgasmes geassocieerd worden met gevoelens van verlichting van pijn in plaats van een plezierige seksuele bevrijding, kan PGAD je ervan weerhouden van seks te genieten of een gezonde seksuele relatie te hebben. Bij veel vrouwen spelen schaamte en taboe ook een rol, waardoor ze vaak onnodig lang met hun klachten doorlopen voordat ze eindelijk medische hulp zoeken.
Wat zijn de oorzaken van PGAD?
Onderzoekers weten nog niet helemaal zeker wat PGAD veroorzaakt, daar wordt nu in o.a. Nederland en Amerika verder wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Waarschijnlijk speelt een combinatie van factoren een rol. De oorzaken kunnen te maken hebben met bloedvaten en doorbloeding, abnormale activiteit in de zenuwen of gedragsproblemen. Bepaalde medicijnen kunnen PGAD uitlokken of verergeren.
Sommige onderzoekers suggereren dat het kan worden veroorzaakt door een onbalans van neurotransmitters in de hersenen, terwijl anderen stellen dat het het gevolg kan zijn van zenuwschade of disfunctie in het bekkengebied. Ook psychologische factoren zoals stress en angst kunnen een rol spelen bij het ontstaan van RGS. Er is meer onderzoek nodig om de oorzaken van deze aandoening volledig te begrijpen.
Hoewel de exacte oorzaken van PGAD dus nog niet volledig begrepen zijn, zijn er verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van deze aandoening:
- Neurologische aandoeningen: PGAD kan worden geassocieerd met neurologische aandoeningen zoals multiple sclerose, beroerte, ruggenmergletsel en tumoren die druk uitoefenen op de zenuwen.
- Hormonale onevenwichtigheden: Veranderingen in hormoonspiegels, met name oestrogeen, kunnen leiden tot PGAD. Dit kan onder meer worden veroorzaakt door de menopauze, hormoontherapie of medicijnen die de hormoonspiegels beïnvloeden.
- Medicijnen: PGAD kan een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen zoals antidepressiva, antipsychotica, hormonale geneesmiddelen en pijnstillers.
- Psychologische oorzaken: Stress, angst, depressie en andere psychologische factoren kunnen PGAD veroorzaken of verergeren.
- Fysieke irritatie: Fysieke irritatie of letsel aan de genitaliën kan PGAD veroorzaken of verergeren.
Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat PGAD geassocieerd kan worden met:
- Hormonale onevenwichtigheden.
- Bekken varices: spataderen in je bekken.
- Beschadiging of irritatie van de bekkenzenuw.
- Tarlov cysten: cysten die zich vormen aan de basis van uw wervelkolom.
- Periclitorale massa’s: een abces op of bij je clitoris dat intense pijn veroorzaakt.
- Bepaalde medicijnen waaronder bloeddrukmedicatie.
- Selectieve serotonine heropname remmers (SSRI’s): mensen die gestopt zijn met antidepressiva (SSRI’s) tegen depressie hebben PGAD-symptomen gemeld.
- Stress, angst en depressie zijn allemaal in verband gebracht met PGAD. Het is echter onduidelijk hoe deze verband houden met mogelijke biologische factoren die met PGAD in verband worden gebracht.
Diagnose PGAD
Er zijn vijf criteria voor de diagnose PGAD. Deze omvatten:
- Het voelen van de fysieke sensaties van seksuele opwinding (verhoogde bloedstroom en druk in je genitaliën), maar zonder de aanvullende psychologische component van verlangen.
- Het voelen van het begin van de symptomen door een seksuele trigger, een niet-seksuele trigger of geen trigger.
- Enkele uren of dagen last hebben van opwindingsverschijnselen in je genitaliën zonder verlichting.
- Symptomen die niet verdwijnen na één of zelfs meerdere orgasmes.
- Last hebben van deze ongewenste symptomen.
Behandeling van PGAD
Er zijn geen standaard behandelingen voor PGAD. Studies hebben aangetoond dat voor sommige mensen met persisterende genitale opwindingsstoornis de volgende behandelingen de symptomen hebben verlicht:
- Medicijnen: antidepressiva, antipsychotica, anticonvulsiva, stemmingsstabilisatoren, medicijnen tegen zenuwpijn en medicijnen om opwinding te verminderen en de bloedstroom naar de genitaliën te verbeteren.
- Gedragsinterventies: cognitieve gedragstherapie, elektroconvulsietherapie, psychotherapie, afleidingstechnieken en validatietechnieken.
- Fysiotherapeutische interventies: bekkenbodemfysiotherapie om de bekkenspieren te versterken, ontspanningstechnieken en massage kunnen helpen bij het verminderen van de symptomen van PGAD.
- Hormonale therapie: om onevenwichtigheden aan te pakken.
- Psychologische begeleiding: psychotherapie kan nuttig zijn bij het identificeren en behandelen van de psychologische oorzaken van PGAD en om onderliggende emotionele problemen aan te pakken.
- Leefstijl: veranderingen in de levensstijl, zoals het vermijden van triggers of het verminderen van stress.
Uiteindelijk variëren de behandelingen voor PGAD van geval tot geval. De aandoening is zo nieuw dat onderzoekers nog steeds leren welke behandelingen en strategieën het beste werken. Bij SHE Health Clinics kunnen we je na medisch onderzoek het beste behandelplan aanbevelen om jouw PGAD symptomen onder controle te houden.
Bij SHE Health Clinics hebben we een nieuw zorgpad voor PGAD / ReSG ontwikkeld. Iedere behandeling wordt op maat gemaakt voor een patiënt. In ons vrouwelijke multidisciplinaire team, werken de volgende disciplines met elkaar samen om onze vrouwelijke patiënten met PGAD optimaal te kunnen helpen:
- Gynaecologie
- Urologie
- Neuroloog
- Seksuoloog
- Bekkenbodemfysio
- Psychotherapeut of psychiater
- Leefstijlcoach
- Voedingskundige.
Veel gestelde vragen (V) en antwoorden (A) over PGAD
V: Kan PGAD ook mannen treffen?
A: PGAD is een aandoening die voornamelijk vrouwen treft, maar het kan ook mannen treffen. Het komt echter veel minder vaak voor bij mannen dan bij vrouwen.
V: Is PGAD een teken van hyperseksualiteit?
A: Nee, PGAD is niet hetzelfde als hyperseksualiteit. Mensen met hyperseksualiteit hebben een ongezonde en obsessieve interesse in seks, terwijl mensen met PGAD onvrijwillige en oncontroleerbare gevoelens van genitale opwinding hebben.
V: Kan PGAD worden genezen?
A: Er is nog geen remedie voor PGAD, maar de symptomen kunnen worden verminderd door middel van een multidisciplinaire aanpak, waarin medicatie, psychotherapie, fysieke therapie, complementaire zorg en leefstijlaanpassingen worden gecombineerd.
V: Hoe kan ik mijn arts vertellen dat ik PGAD heb?
A: Het kan moeilijk zijn om te praten over PGAD, maar het is belangrijk om eerlijk te zijn met jouw (huis)arts of gynaecoloog. Jouw arts kan je helpen bij het diagnosticeren van PGAD en het bepalen van de beste behandelingsopties voor je. Echter, veel artsen hebben weinig kennis van PGAD, waardoor de juiste diagnose misschien niet kan worden gesteld. In dat geval kun je vragen om een doorverwijzing naar SHE Health Clinics.
Medische hulp
Het is belangrijk dat je medische hulp zoekt als je last hebt van aanhoudende genitale opwinding en/of genitale pijn, omdat dit het dagelijks leven en relaties kan verstoren. Onze in PGAD gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog en seksuoloog kunnen de oorzaak van de opwinding vaststellen en een passend behandelplan aanbevelen.
Meer informatie of afspraak maken?
Denk je last te hebben van PGAD / ReSG en wil je een afspraak maken met één van onze vrouwelijke gynaecologen? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over gynaecologische klachten, vaginale gezondheid en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina PGAD.
- SHE Health Clinics psychologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina stress & burn-out
- SHE Health Clinics infopagina depressie.
- SHE Health Clinics infopagina angst- en piekerstoornis.
- SHE Health Clinics gynaecologische check-up.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale klachten.
- Hoe kun je leren omgaan met een chronische ziekte of chronische pijn?
- Wat is het Restless Legs Syndrome (rusteloze benen syndroom)?
- Hoe ga je om met psychische klachten bij jezelf of vriendinnen?
- Lichaamsbeweging is bij matige depressie net zo effectief als antidepressiva.
- Wat zijn de symptomen van Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD)?
- Ademhalingsoefening tegen angst, stress en depressie.
- 21 tips tegen een dip of depressie.
- Wat zijn de meest voorkomende vulva-aandoeningen?
- Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.
- Waarom bewegen als je stress voelt?
- Dít zijn de 3 beste oefeningen voor je bekkenbodemspieren!
- Welke vaginale klachten ontstaan door stress?
- 12 tips om je stress te verminderen.
- Lichaamsbeweging is bij matige depressie net zo effectief als antidepressiva.
- Hoe onderzoek je jouw eigen vulva?
- Ibuprofen veroorzaakt duizenden doden per jaar door hartstilstand.
- 22 voordelen van 30 minuten wandelen per dag.