Tintelingen in je hand of handpalm, een doof gevoel in je duim en krachtverlies in je vingers? Dat zijn allemaal symptomen die kunnen wijzen op het carpaal tunnel syndroom (carpale tunnelsyndroom). Hierbij is een belangrijke handzenuw in de knel gekomen.
Het carpaal tunnel syndroom (CTS) komt vooral bij vrouwen relatief vaak voor en kan voor vervelende en pijnlijke symptomen zorgen. In dit artikel zetten we voor je op een rij hoe je het kunt ontdekken én wat je eraan kunt doen.
Wat is het carpaal tunnel syndroom (CTS)?
Aan de binnenkant van je pols zit een smalle ‘tunnel’ waar een zenuw (de nervus medianus) en pezen doorheen lopen. Die tunnel heet de carpale tunnel. Deze tunnel is van nature al nauw, en er is maar een klein zwellinkje voor nodig om hem samen te knijpen en zo de zenuw af te knellen. Zo’n verdikking of irritatie kan ontstaan als je veel moet typen of andere snelle, steeds dezelfde bewegingen met je pols of hand maakt. Bij zo’n vernauwing spreken we dus van het carpaal tunnel syndroom, en dat kan voor vervelende symptomen zorgen.
Hoe vaak komt het carpaal tunnel syndroom voor?
Het carpaal tunnel syndroom is niet zeldzaam: ongeveer een derde van de Nederlanders krijgt er ooit last van. Opvallend genoeg komt het carpaal tunnel syndroom aanzienlijk vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Voor elke man die het carpaal tunnel syndroom heeft, zijn er negen vrouwen die dezelfde symptomen en diagnose hebben. Vooral vrouwen tussen de 45 en 54 jaar oud krijgen de aandoening opvallend vaak. Ook mensen met diabetes, een traag werkende schildklier, reumatoïde artritis of overgewicht hebben een grotere kans om deze klachten te krijgen.
Lees ook: Wat zijn de eerste symptomen van reuma?
Oorzaken carpaal tunnel syndroom (CTS)
De carpale tunnel is nauw. Bij een beetje zwelling komt de middelste handzenuw (nervus medianus) al in de knel. De zwelling kan ontstaan als:
- Je met jouw hand of pols snelle, steeds dezelfde bewegingen maakt (bijvoorbeeld typen, timmeren, gitaar spelen of drummen);
- Jouw handen, polsen of armen vaak te maken hebben met trillingen (bijvoorbeeld bij werken met een drilboor);
- Je jouw hand steeds lang achter elkaar ver naar voren of naar achteren gebogen houdt (in plaats van recht, in het verlengde van uw onderarm);
- Je tijdens de zwangerschap last hebt van een zwelling van het bindweefsel door hormonen;
- Je tijdens de overgang of menopauze last hebt van een zwelling van het bindweefsel door hormonen;
- Je last hebt van een te langzaam werkende schildklier (hypothyreoidie) en overproductie van het groeihormoon (acromegalie);
- Je last hebt van reuma en de peesscheden door irritatie kunnen zwellen.
Bij patiënten met suikerziekte (diabetes mellitus) komt het carpale tunnelsyndroom relatief vaker voor dan bij mensen die dit niet hebben.
Soms zijn er andere redenen dat de carpale tunnel te nauw wordt, zoals door een benige afwijking (bijvoorbeeld een breuk).
Lees ook: 14 veel gestelde vragen over een trage schildklier.
Symptomen van carpaal tunnel syndroom (CTS)
Zo’n zenuw die in de knel zit, kan voor flink wat nare klachten zorgen. Déze symptomen kunnen wijzen op het carpaal tunnel syndroom:
- Tintelingen of een doof gevoel in je duim, vingers en handpalm. Opvallend genoeg hebben mensen zelden problemen in de pink.
- Pijn in de duim, vingers en handpalm; ook hier is de pink meestal niet bij betrokken.
- Uitstralende pijn naar de rest van de arm, die ’s nachts vaak erger is. Soms worden mensen zelfs wakker door de symptomen van het carpaal tunnel syndroom.
- Krachtverlies in de handen, waardoor je bijvoorbeeld dingen laat vallen. In het begin merk je deze ‘onhandigheid’ vooral ’s ochtends, later kun je hier de hele dag last van hebben.
- Soms zijn de klachten zo erg, dat je sommige werkzaamheden niet meer goed kunt uitvoeren.
Lees ook: Wanneer heb je overgewicht of obesitas?
Diagnostiek carpaal tunnel syndroom (CTS)
Herken je de symptomen die kunnen wijzen op het carpaal tunnel syndroom? Dan is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Meestal kan je huisarts de diagnose heel snel stellen door je klachten aan te horen en kort de hand en pols te onderzoeken. Meestal is door jouw klachten snel duidelijk dat je het carpaletunnelsyndroom hebt. Er is dan geen verder onderzoek nodig.
Soms is dit niet zo duidelijk. Jouw huisarts kan je dan verwijzen naar de neuroloog bij SHE Health Clinics. Onze vrouwelijke neuroloog kan tijdens een lichamelijk onderzoek een zenuwechografie doen.
Bij een zenuwechografie beweegt de neuroloog een klein apparaatje over de huid. Op een beeldscherm is de zenuw te zien. Bij het carpale tunnel syndroom is die wat groter dan normaal. Daarnaast kan een EMG (zenuwgeleidingsonderzoek) meer duidelijkheid geven. Je krijgt dan een aantal elektroden opgeplakt en krijgt vervolgens op een paar plekken bij de zenuw elektrische schokjes. Dit kan soms even een vervelend gevoel geven of iets pijnlijk zijn. Het onderzoek is niet schadelijk. Dit onderzoek laat zien hoe snel de zenuw signalen doorgeeft aan de huid. Bij het carpale tunnel syndroom gaat dat langzamer dan normaal.
Lees ook: Welke symptomen kunnen wijzen op de botziekte van Paget?
Behandeling van het carpaal tunnel syndroom (CTS)
Heb je de diagnose carpaal tunnel syndroom gekregen? Dan heb je verschillende opties. Je kunt bijvoorbeeld afwachten tot de symptomen van het carpaal tunnel syndroom vanzelf weer overgaan. Bij ongeveer een kwart van de mensen met de diagnose, gebeurt dat binnen een jaar. Door een spalk of brace te dragen kun je de zenuw rust geven; meestal verdwijnen de klachten dan binnen ongeveer zes tot twaalf weken. Helpt dit niet voldoende? Dan kan de arts eventueel een injectie geven in de pols met een ontstekingsremmer. De klachten worden daardoor bijna altijd minder of verdwijnen helemaal.
Lees ook: Blokkeren van ontsteking kan leiden tot chronische pijn.
Operatie voor carpaal tunnel syndroom (CTS)
Als eerdergenoemde behandelingen niet of niet voldoende helpen, dan kan een poliklinische operatie soms nodig zijn. Ook hiervoor kun je bij SHE Health Clinics terecht.
Bij zo’n operatie maakt onze vrouwelijke (hand)chirurg meer ruimte voor de zenuw in de hand, waardoor de beknelling opgeheven wordt. De operatie gebeurt meestal onder een plaatselijke verdoving; je hoeft vaak dus niet onder narcose. Na ongeveer zes weken merken de meeste mensen een duidelijke verbetering na de operatie. Zes maanden na de behandeling heeft ongeveer negentig procent geen symptomen van het carpaal tunnel syndroom meer.
Lees ook: Hoe kun je leren omgaan met een chronische ziekte of chronische pijn?
Meer lezen?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina pijnklachten.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- Wat zijn de klachten bij axiale spondyloartritis (axiale SpA)?
- 18 vragen over artrose.
- Gezonde tips voor blijvend gewichtsverlies.
- Vaccinatie oorzaak van pijnlijke zenuwaandoening neuralgische amyotrofie.
- Wie zijn gevoeliger voor pijn: vrouwen of mannen?
- Dít wil je weten over de ziekte van Tietze.
- Ibuprofen veroorzaakt duizenden doden per jaar door hartstilstand.
- Lupus: waaraan herken je deze ziekte?
- 8 tips met eten tegen gewrichtsklachten.
- Oorzaken van osteoporose bij vrouwen.
- Langdurig zitten onderbreken is van invloed op de hersenen.
- 33 ziektes die bij vrouwen moeilijk worden ontdekt.
- Blokkeren van ontsteking kan leiden tot chronische pijn.
- Oxycodon: ‘verslavende en gevaarlijke duivel in een doosje’.
- Welke chronische ziektes komen bij vrouwen het meest voor?
- Jeuk, schilfers en gewrichtspijn: alles wat je moet weten over psoriasis.
- Teveel zitten? Pas dan op voor het dead butt syndroom!
- Wat zijn de 12 voordelen als je elke dag een uur loopt?
- Stijging aantal Nederlanders met overgewicht: ‘Verleiding ongezonde voeding te groot’.
- 10 veel voorkomende oorzaken van slaapproblemen.
Auteur: Redactie
Bronnen: Isala, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Thuisarts.nl, Nederlandse Vereniging voor Neurochirurgie, Nederlandse Vereniging voor Neurologie, SHE Health Clinics