Dementie en Alzheimer worden vaak in één adem genoemd en door elkaar gebruikt als hersenaandoeningen die vaak voorkomen bij ouderen. Veel mensen denken dat de twee termen synoniemen zijn, maar dat is niet het geval. Er zit een duidelijk verschil in betekenis tussen die twee termen. Hoe zit dat precies? Het verschil zit ‘m vooral in dat de ziekte van Alzheimer een vorm van dementie is, maar dementie niet altijd Alzheimer hoeft te zijn.
Dat Alzheimer en dementie vaak door elkaar gebruikt worden, is niet helemaal een verrassing. Er zijn zeker een aantal raakvlakken tussen de twee, maar toch is het incorrect als je denkt dat ze exact hetzelfde betekenen. We zullen in dit artikel beide namen uitleggen, en het verschil tussen de twee benadrukken.
Wat is dementie?
Dementie is een verzamelnaam voor meer dan vijftig verschillende ziekten waarbij de hersenen aangetast worden en de geestelijke gezondheid geleidelijk achteruit gaat. Bij dementie gaan de zenuwcellen in het brein óf de verbindingen daartussen kapot. Daardoor kunnen de hersenen steeds minder goed functioneren, waardoor achteruitgang ontstaat. In eerste instantie is dat vaak op het gebied van geestelijke gezondheid, maar later raakt iemand met dementie vaak ook lichamelijk erg verzwakt.
Dementie komt voor in meer dan vijftig verschillende vormen, waaronder de ziekte van Alzheimer, frontotemporale dementie, Lewy body dementie en vasculaire dementie. Alle vormen van dementie hebben raakvlakken op het gebied van geestelijke achteruitgang, maar hebben verschillende oorzaken en een verschillend verloop.
Lees ook: Gezonde leefstijl vermindert kans op dementie met 40 procent!
Symptomen van dementie
De symptomen van dementie kunnen variëren, afhankelijk van welke vorm van de aandoening de persoon heeft. Enkele van de meest voorkomende symptomen zijn:
- Verlies van geheugen
- Moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken
- Verwarring en desoriëntatie
- Problemen met taal en communicatie
- Problemen met planning en organisatie
- Veranderingen in stemming en gedrag.
Lees ook: Ultrabewerkte voeding verhoogt risico op dementie.
Oorzaken van dementie
Dementie kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder genetica, hersenletsel en ziekte. Enkele van de meest voorkomende oorzaken van dementie zijn:
- Alzheimer
- Vasculaire dementie
- Lewy Body Dementie
- Frontotemporale dementie
- Traumatisch hersenletsel
- Ziekte van Parkinson.
Lees ook: Jonge mensen krijgen vaker Parkinson. Hoe komt dat?
Wat is Alzheimer?
De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Ongeveer 70 procent van de mensen met dementie heeft Alzheimer. Deze vorm van dementie is daarom ook het bekendst. Alzheimer wordt gekenmerkt door de ophoping van eiwitten in de hersenen, wat leidt tot beschadiging van de hersencellen. Dit resulteert in een geleidelijke achteruitgang van het geheugen en de cognitieve functie.
De eerste symptomen van Alzheimer zijn meestal geheugenstoornissen, vergeetachtigheid en kleine veranderingen in gedrag. Later krijgen de meeste mensen met deze vorm van dementie ook problemen met denken, handelen en taal. Gedrag en karakter kunnen ook totaal anders worden, zonder dat iemand daar zelf iets aan kan doen.
Lees ook: Wat zijn de signalen van beginnende dementie (Alzheimer)?
Symptomen van Alzheimer
De symptomen van Alzheimer zijn vergelijkbaar met die van dementie, maar worden meestal erger naarmate de ziekte vordert. Enkele van de meest voorkomende symptomen van Alzheimer zijn:
- Verlies van geheugen
- Moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken
- Verwarring en desoriëntatie
- Problemen met taal en communicatie
- Problemen met plannen en organiseren
- Veranderingen in stemming en gedrag
- Moeite met het herkennen van gezichten en objecten.
Lees ook: Wat is het no. 1 symptoom dat je dementie hebt?
Verschil tussen dementie en Alzheimer
Alzheimer Nederland vergelijkt het op hun website met de ziekte kanker, waarvan we weten dat er veel soorten zijn. Leukemie is bijvoorbeeld kanker, maar kanker is niet altijd leukemie. Net als bij kanker is ook dementie zoals we eerder uitgelegd hebben een verzamelnaam voor een aantal ziekten.
In het geval van dementie gaat het om ruim vijftig verschillende ziekten, waarvan Alzheimer de bekendste en meest voorkomende soort is. Zo’n 70 procent van de mensen met dementie heeft de ziekte van Alzheimer. Omdat veel mensen dementie dus alleen in de vorm van Alzheimer kennen, kan er daardoor dus onduidelijkheid ontstaan zijn over het verschil tussen de twee termen.
Hoewel Alzheimer een vorm van dementie is, zijn er enkele belangrijke verschillen tussen de twee. Hier zijn enkele van de belangrijkste verschillen tussen Alzheimer en dementie:
- Oorzaken: Alzheimer is een specifieke vorm van dementie die wordt veroorzaakt door de ophoping van eiwitten in de hersenen, terwijl dementie een breed scala aan hersenaandoeningen omvat.
- Symptomen: Hoewel de symptomen van Alzheimer vergelijkbaar zijn met die van dementie, zijn de symptomen van Alzheimer over het algemeen erger en nemen ze sneller toe naarmate de ziekte vordert.
- Progressie: Alzheimer is een progressieve ziekte die geleidelijk erger wordt, terwijl dementie kan variëren in de snelheid waarmee het zich ontwikkelt en vordert.
- Behandeling: Hoewel er geen genezing is voor Alzheimer of dementie, kunnen sommige symptomen worden behandeld met medicatie. Medicijnen die worden gebruikt om de symptomen van Alzheimer te behandelen, werken echter mogelijk niet bij andere vormen van dementie.
Lees ook: Vezelrijk dieet kan kans op dementie verkleinen.
Veel gestelde vragen (V) en antwoorden (A) over Alzheimer en Dementie
V: Is Alzheimer hetzelfde als dementie?
A: Nee, Alzheimer is een specifieke vorm van dementie, maar niet alle vormen van dementie zijn Alzheimer.
V: Is er een remedie voor Alzheimer of dementie?
A: Er is momenteel geen remedie voor Alzheimer of dementie, maar sommige symptomen kunnen worden behandeld met medicatie.
V: Kan dementie worden voorkomen?
A: Er is nog geen manier gevonden om dementie volledig te voorkomen, maar er zijn levensstijlfactoren die het risico op het ontwikkelen van dementie kunnen verminderen, zoals het handhaven van een gezonde levensstijl en het stimuleren van de hersenen door middel van leren en sociale activiteiten.
V: Kunnen familieleden van iemand met Alzheimer of dementie ook de ziekte krijgen?
A: Mensen met een familiegeschiedenis van Alzheimer hebben een hoger risico op het ontwikkelen van de ziekte, maar het is geen garantie dat ze het zullen krijgen.
Meer informatie of afspraak maken?
Bij SHE Health Clinics kunnen we je helpen met preventie, medisch specialistische onderzoeken en behandelingen, gezond gewicht, afvallen, obesitas, voeding, dieet, leefstijladviezen, beweging, ontspanning en preventieve medische onderzoeken.
Meer lezen over dementie, Alzheimer, ziekte van Parkinson en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina neurologie.
- SHE Health Clinics infopagina hoofdpijn en migraine.
- SHE Health Clinics infopagina pijnklachten (pijnpoli).
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- Je kunt gemakkelijk jouw risico op dementie verminderen, zo blijkt uit onderzoek.
- Wat zijn de meest voorkomende hormoonverstoorders?
- Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?
- Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?
- Neurologen zijn het erover eens: dít is dé meest gezondste snack voor je hersenen!
- Hoe werkt een Dopamine-detox ontgiftingskuur voor je hersenen?
- Welke chronische ziektes komen bij vrouwen het meest voor?
- Neuroloog Bas Bloem wil z.s.m. verbod op chemische middelen die hersenziekte kunnen veroorzaken.
- 18 Feiten en fabels over alcohol en gezondheid.
- Iris Sommer: ‘Vrouwen hebben kleinere hersenen dan mannen, doch gebruiken ze efficiënter’.
- Dít zijn dé 20 voordelen van kurkuma voor je gezondheid.
- 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.
- Gezonde eters zijn cognitief jonger!
- 8 tips om je hersenen te trainen en fit te houden.
- Wat kun je ’s ochtends het beste doen om je hersenen gezond te houden?
- Hoe herken je de eerste symptomen van de ziekte van Parkinson?
- 10 minder bekende symptomen van de ziekte van Parkinson.
- 8 redenen waarom wandelen goed is voor je gezondheid.
- ‘Nederland is wereldkampioen zitten en ongezond leven’.
- Wat gebeurt er met je als je regelmatig aan yoga doet?
- Je biologische leeftijd verbeteren gaat sneller dan gedacht!
- Aardbeien uit supermarkt bevatten vaak schadelijke bestrijdingsmiddelen.
- Hoe slaap je jezelf gezond?
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Dít zijn de 14 beste superfoods voor je darmen.
- Wanneer wordt probiotica aangeraden?
- Periodiek vasten: hoe werkt dat?
- 6 voordelen van bewegen waar je vrolijker, energieker én relaxter van wordt!
Bronnen: SHE Health Clinics, Alzheimer Nederland, Radboud UMC, Margriet, Hersenstichting