Tijdens de overgang (menopauze) kunnen diverse lichamelijke- en psychische klachten ontstaan. Een aantal van die overgangsklachten hebben een grote impact op de leefstijl en levenskwaliteit van vrouwen. Daarom is de menopauze als levensfase – met alle bijbehorende overgangsklachten – voor veel vrouwen vaak een gevreesd veranderingsproces.
De menopauze is voor alle vrouwen, of je het nu leuk vindt of niet, een onderdeel van het leven. Ongeacht wie je ook bent of waar je vandaan komt, als je een vrouw bent, moet je op een bepaald moment in je leven goed leren omgaan met je overgangsklachten.
Er zijn drie stadia van de menopauze:
- Perimenopauze (voor de menopauze)
- Menopauze
- Post menopauze (na de menopauze).
In tegenstelling tot wat veel vrouwen denken (of hoe het zou voelen), is de menopauze niet voor altijd en je lichaam raakt met de tijd gewend aan de nieuwe veranderingen. Hoe lang het duurt, is afhankelijk van het lichaam van de vrouw en haar algehele gezondheid.
Overzicht met overgangsklachten
Onderstaand beschrijven we de 50 meest gehoorde overgangsklachten.
1. Opvliegers
2. Gewichtstoename / meer buikvet / overgewicht
4. Libidoverlies / laag libido
5. Vaginale droogheid / vaginale droogte
6. Stemmingswisselingen (mood swings)
7. Vermoeidheid
8. Haaruitval
10. Moeilijk concentreren / concentratieproblemen
11. Geheugenverlies
12. Duizeligheid
13. Veranderende stembanden / lagere stem
14. Incontinentie / stressincontinentie
15. Opgeblazen gevoel
16. Allergieën
17. Broze nagels
18. Verandering lichaamsgeur / sterkere lichaamsgeur
19. Onregelmatige hartslag / hartkloppingen
20. Depressie
21. Angst / angstaanvallen
22. Prikkelbaarheid / kort lontje
23. Paniekstoornis / paniekaanvallen
24. Pijn in de borst / borstpijn
26. Pijnlijke gewrichten / gewrichtspijn
27. Brandende tong
28. Elektrische schokken
29. Spijsverteringsklachten
30. Tandvleesklachten
31. Spierspanning
32. Droge huid
33. Misselijkheid
34. Nachtelijk zweten / overmatig zweten
35. Gespannen borsten / gevoelige borsten
36. Droge slijmvliezen
37. Tintelende benen
38. Trage stofwisseling
39. Huilbuien
40. Hoge bloeddruk
41. Botontkalking / afname spiermassa
42. Veranderingen in het plassen (plotselinge sterke aandrang of moeite om plas op te houden)
43. Verzakking / vaginaverzakking / prolaps (verzakking van blaas, baarmoeder en/of endeldarm)
44. Bekkenbodemklachten (door verzwakte bekkenbodemspieren)
45. Borsten worden kleiner (door minder oestrogeen)
46. Veranderingen in de baarmoeder, eierstokken en baarmoederhals (krimpen in omvang en spieren worden harder)
47. Verminderde zin in seks / geen zin in seks (Female Sexual Interest/Arousal Disorder)
48. Blaasontsteking / urineweginfectie (vaak met enige regelmaat)
49. Brainfog / hersenmist.
50. Atrofische vaginitis (vaginale atrofie, urogenitale atrofie, urogenitaal syndroom van de menopauze)
Denk daarnaast ook aan een verhoogd cholesterol en verhoogd risico op hartklachten. De bescherming door de vrouwelijke hormonen vallen weg en de cardiovasculaire risico’s nemen daardoor toe.
Lees ook: Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.
Wat is de oorzaak van overgangsklachten?
De menopauze omvat veel natuurlijke veranderingen aan het gehele voortplantingsstelsel van een vrouw, met inbegrip van haar interne organen, de externe genitaliën, het borstweefsel (dat in staat is om hormonen af te scheiden) en diverse reproductieve en niet-reproductieve hormonen. Als je rond de 35 jaar bent, beginnen de eierstokken al minder oestrogeen en progesteron te produceren, waardoor de vruchtbaarheid begint te dalen en de overgangsklachten kunnen beginnen.
De hormonen die voornamelijk betrokken zijn bij het reproductieve systeem van de vrouw, en daarom dus ook bij de menopauze, zijn de volgende:
- Gonadotropin: een hormoon dat zorgt voor de afgifte (GnRH)
- Een follikelstimulerend hormoon (FSH)
- Een luteïniserend hormoon (LH)
- Oestrogeen (3 soorten waaronder estridiol, oestron en estriol)
- Progesteron
- Testosteron.
In de reproductieve jaren voorafgaand aan de menopauze is estradiol de belangrijkste vorm van oestrogeen, dat voornamelijk vanuit de eierstokken wordt vrijgegeven. Na de menopauze wordt oestron het meest voorkomende type oestrogeen dat wordt geproduceerd en dat wordt meestal wordt vrijgegeven uit de vetcellen en de bijnieren van een vrouw. Oestrogeen bindt zich aan de receptoren van de cellen in de weefsels, met inbegrip van die in de baarmoeder en de borsten en ook in mindere mate van de nieren, het hart, de bloedvaten en andere weefsels.
Lees ook: Synapause voor vaginale droogte en blaasontsteking.
De menopauze heeft niet één oorzaak, want het is een erg complex proces. De belangrijkste veranderingen die tijdens deze overgang in het lichaam van een vrouw plaatsvinden, zijn echter dat er een toenemend verlies van ovariële follikels is (folliculaire atresie genoemd) en er dus een afnemende hoeveelheid oestrogeen wordt geproduceerd. Rijpe follikels scheiden oestrogeen af, dus als het tempo van het folliculaire verlies zich blijft versnellen, wordt er minder oestrogeen geproduceerd. De oestrogeenniveaus beginnen zes tot twaalf maanden vóór de menopauze (tijdens de perimenopauze) te dalen en dat blijven ze gedurende het gehele proces doen.
Lees ook: 14 tips om overgangsklachten te verminderen.
Hoger risico op het krijgen van andere ziekten en complicaties na de menopauze
Diverse wetenschappelijke onderzoeken en jarenlange praktijkervaring hebben aangetoond dat na de menopauze het risico van een vrouw op het krijgen van hart- en vaatziekten, evenals osteoporose (botontkalking), toeneemt.
Lees ook: Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?
Dit is te wijten aan een daling van de oestrogeenspiegels, die de accumulatie van vet verandert en ook bijdraagt aan het verlies van botdichtheid, zwakke botten en een verhoogd risico op botbreuken )(fracturen).
Lees ook: Spontaan je arm of pols gebroken? Wellicht komt het door botontkalking.
Hoe lang duurt de menopauze?
De meeste vrouwen ervaren de overgangsklachten en hormonale veranderingen gedurende vijf tot tien jaar. Voor de meeste vrouwen, ligt het dichter bij ongeveer vijf jaar, maar de symptomen kunnen komen en gaan en daarom kan het voor andere vrouwen veel langer duren.
Lees ook: Vanaf welke leeftijd kun je in de overgang komen?
Wat is het goede nieuws dat geassocieerd kan worden met de menopauze? De levensverwachting van een vrouw in de westerse wereld stijgt en er wordt nu geschat dat oudere vrouwen gemiddeld 79,7 – 84,3 jaar oud worden (een significante stijging met ongeveer 50 jaar geleden). Van ongeveer tweederde van de totale Europese bevolking wordt verwacht dat ze een leeftijd van 85 jaar of ouder zullen bereiken! Dit betekent dat het verzorgen van jezelf tijdens en na de menopauze nog nooit zo belangrijk is geweest!
Lees ook: Krachttraining ideale vorm van sport als je in de menopauze komt.
De overgang is bij iedere vrouw anders
Onthoud dat ieder vrouwenlichaam anders is. Maak je je zorgen over jouw (vroege of late) overgangsklachten? Dan kun je altijd langsgaan bij je huisarts of vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics. Al is het maar voor jouw gemoedsrust of om het juiste advies te krijgen.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog of overgangs-verpleegkundige? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over de overgang, menopauze en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- SHE Health Clinics gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina seksuele problemen.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale droogheid.
- SHE Health Clinics infopagina pijn bij vrijen.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- SHE Health Clinics medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina hormoonpoli.
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- De beste tips van SHE Health Clinics.
- Waarom rust er een taboe op de overgang en menopauze?
- Hormoonsuppletietherapie tijdens de overgang.
- Fotografe Jacqueline van den Heuvel: ‘Te vroege overgang zet leven van vrouwen op z’n kop!’.
- Vrouwen vinden hun 50ste het meest uitdagende decennium op het werk.
- Symptomen overgang en menopauze per leeftijdsgroep.
- Wat zijn de 6 hormonen die gewichtstoename veroorzaken?
- 14 tips om overgangsklachten te verminderen.
- Wat zijn de symptomen van een progesteron tekort?
- Vanaf welke leeftijd kun je in de overgang komen?
- 22 voordelen van 30 minuten wandelen per dag.
- Wat is menopauzale hersenmist?
- Vitamine D tijdens en na de overgang.
- Hoe meer seks, hoe later je menopauze!
- Wat zijn veel voorkomende menstruatieklachten?
- Ierse neurowetenschapper: “Wandelen is de grootste probleemoplosser die er bestaat!”
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- 14 feiten en fabels over libido van een vrouw.
- Psychotische klachten bij vrouwen: door de overgang nog kwetsbaarder?
- Hinder op het werk bij meer dan de helft van vrouwen in de overgang.
- Wat zijn veel voorkomende overgangsklachten?
- 8 tips om gezonder te eten en drinken.
- Omega 3-vetzuren helpen denkvermogen als je ouder wordt.
- 14 vragen over de overgang.
- Hoe weet je of je een te hoog cholesterol hebt en wat zijn de risico’s?
- Trainen van je bekkenbodem kan helpen bij ongewild urineverlies.
- Seksproblemen rond overgang zijn gelukkig niet blijvend.
- Wat zijn de symptomen van vaginale verzakking?
- Last van hoge bloeddruk? Dit zijn de 15 manieren om er snel vanaf te komen!
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Wat is de invloed van de pil op de overgang?
- Levensduur van vrouwen hangt mogelijk samen met menopauze.
- Hoe herken je Premature Ovariële Insufficiëntie (vervroegde overgang)?
- Wat voor een type hoofdpijn heb jij? Check het hier!
- 15 feiten en fabels over de overgang en menopauze.
- Hieraan kun je een beginnende blaasontsteking herkennen.
- Na menopauze regelmatig bewegen vermindert kans op borstkanker.
- Wat zijn de behandelingen van FSIAD (Female Sexual Interest/Arousal Disorder).
- Hoe eet je jezelf gezond oud?
- Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.
- Wat zijn de behandelopties als je last hebt van osteoporose?
- Hoeveel vitaminen moet je als vrouw dagelijks innemen?
- Wat gebeurt er allemaal met je vagina naarmate je ouder wordt?
- 10 voedingsmiddelen om je cholesterol te verlagen.
- Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?
- 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
- Alles wat je moet weten over een orgaanverzakking.
- Wat kun je tijdens de overgang doen tegen opvliegers?
- Menopauze: veel voorkomende overgangsklachten.
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Wat zijn de oorzaken van vervroegde overgang?
- 6 tips voor een gezonder leven.
- Vaginale droogheid: oorzaken en behandeling.
- Hét verschil tussen migraine, hormonale migraine en menstruele migraine.
- Krachttraining ideale vorm van sport als je in de menopauze komt.
- Vrouwen die misbruikt zijn komen vroeger in menopauze.
- Vitamine K2: belangrijk voor gezondheid, doch vaak komen we tekort!
- Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.
- Brain Fog (hersenmist): veel voorkomend symptoom van de menopauze.
- Wat zijn de eerste symptomen van de overgang?
- Oorzaken van osteoporose bij vrouwen.
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- Dít zijn de 12 meest voorkomende oorzaken van vaginale droogte.
- Waarom geen melatonine gebruiken als je niet kunt slapen?
- Verhoogd risico op vroege menopauze bij vrouwen met lage BMI.
- Atrofische vaginitis is de onbekende overgangsklacht die tot pijnlijke seks kan leiden.
- Wat kun je eten om je darmen gezond te houden?
- Opvliegers, vergeetachtig, moe? Maak de overgang bespreekbaar op je werk.
- Hoe herken je een depressie tijdens de overgang en wat kun je er aan doen?
- Waarom moet je ook na de menopauze een uitstrijkje laten nemen?
- Urineverlies (incontinentie) komt ook bij jonge vrouwen voor.
- Hoe eet je jouw brein gezond?
- Waarom is migraine ernstiger tijdens de overgang?
- 6 tips van gynaecologen om je goed voor te bereiden op de overgang.
- Consumptie van veel koolhydraten kan leiden tot een vroegere menopauze.
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- ‘Helft van vrouwen met overgangsklachten zoekt helaas geen hulp’.
- Gezond afvallen in de overgang? Zó doe je dat!
- Waardoor kom je vroeger in de overgang na een kankerbehandeling?
- Hoe geef je jouw seksleven een boost na de menopauze?