Wat betekent AI in de gezondheidszorg voor jouw toekomst?

Nu het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) snel doordringt tot vele gebieden van ons dagelijks leven, is het geen verrassing dat de toepassing ervan in tal van contexten en omgevingen aan populariteit wint. In het licht van een vergrijzende bevolking en een post-pandemische medische achterstand, houdt AI (Artificial Intelligence) een grote belofte in voor het verlichten van de druk die gezondheidszorginstellingen over de hele wereld voelen.

In dit artikel lichten we de intrede van AI in de gezondheidszorg toe, beschrijven we hoe wij AI binnen SHE Health Clinics gaan gebruiken en leggen we uit wat de mogelijke voordelen van het gebruik van AI in de medische zorg zijn.

AI-integratie in de gezondheidszorg

Het concept van AI ontstond in de jaren 1950, met de eerste toepassing in de gezondheidszorg die in 1972 werd ontwikkeld aan de Stanford University. MYCIN was een computergebaseerd machine-learning (ML) adviessysteem dat was ontworpen om clinici te helpen bij de diagnose en behandeling van patiënten met bacteriële infecties.

Door de vooruitgang in deep learning betreden we een nieuw tijdperk in de geneeskunde, waarin AI-systemen in staat zijn om zichzelf te leren en complexe algoritmen te analyseren. De toepassing hiervan in de gezondheidszorg kan de nauwkeurigheid van diagnoses, de efficiëntie van de workflow en de patiëntenzorg verbeteren en tegelijkertijd innovatie in medisch onderzoek stimuleren.

AI wordt inmiddels gebruikt voor het diagnosticeren van aandoeningen, het ontwikkelen van gepersonaliseerde behandelplannen en het verbeteren van klinische besluitvorming door technologieën te ontwikkelen die niet alleen processen en procedures stroomlijnen, maar ook het potentieel hebben om de standaard van patiëntenzorg te verbeteren. In dit artikel gaan we in op specifieke toepassingen van AI in de gezondheidszorg en bekijken we hoe AI het potentieel heeft om de toekomst van de vrouwengeneeskunde te veranderen.

Identificatie en diagnose van ziekten

De integratie van AI in de gezondheidszorg is vooral veelbelovend op het gebied van ziektediagnose. AI-gebaseerde diagnosetechnologieën kunnen medische beelden analyseren en complexe patronen herkennen in grote hoeveelheden medische gegevens, wat artsen helpt bij het stellen van tijdige en nauwkeurige diagnoses. In de toekomst zal AI worden gebruikt om patronen te vinden in grote hoeveelheden medische gegevens, wat kan helpen bij zowel ziektepreventie als ziektevoorspelling.

Voorspellende analyses zullen artsen niet alleen helpen om individuele behoeften van patiënten te voorzien, maar het zal mogelijk ook de mogelijkheid bieden om toekomstige gezondheidstrends te voorspellen, wat gunstige gevolgen heeft voor volksgezondheidsdoelen. Volgens onderzoek heeft AI al op een aantal manieren bijgedragen aan de volksgezondheid, zoals het voorspellen van risico’s, het controleren van verkeerde informatie, het bewaken van de volksgezondheid, het voorspellen van ziekten, het voorbereiden op pandemieën en epidemieën en diagnostiek.

Gepersonaliseerde geneeskunde

Gepersonaliseerde geneeskunde (personalised medicine) maakt het mogelijk om behandelplannen en interventies af te stemmen op de behoeften van individuele patiënten, op basis van hun unieke geschiedenis en kenmerken. Zorginstellingen die AI gebruiken om gepersonaliseerde geneeskunde te stimuleren, kunnen preciezere en gerichtere behandelingen bieden, diagnostische fouten verminderen en de resultaten voor patiënten verbeteren. Door gegevens over de genetica van patiënten, levensstijl en omgevingsvariabelen te combineren, kan AI-gestuurde technologie een effectievere, efficiëntere en patiëntgerichte zorg bevorderen.

Genomische geneeskunde technologie

AI kan niet alleen gedrag van patiënten, leefstijlfactoren en sociale gezondheidsdeterminanten analyseren om behandelingen en interventies te personaliseren, maar door AI-algoritmen te gebruiken om patronen en variaties in genetische gegevens te identificeren, kunnen artsen hun geneeskunde personaliseren op basis van de genetische samenstelling van elke patiënt. Dit is vooral gunstig voor patiënten met complexe zorgbehoeften en ongewone therapeutische reacties op eerstelijnsbehandelingen. Met name in de oncologische zorg (kankerzorg) worden genoomtechnologieën samen met AI-machine learning gebruikt om tumormonsters te sequentiëren en individuele tumormutaties te identificeren, wat resulteert in een precieze diagnose waarvoor de meest geschikte therapie kan worden voorgeschreven.

Robot-geassisteerde chirurgie

Dankzij AI-modellering kunnen chirurgen over geavanceerde intraoperatieve meetgegevens beschikken, worden positieve chirurgische marges beter gedetecteerd en kunnen bepaalde stappen in chirurgische procedures zelfs volledig worden geautomatiseerd. AI kan chirurgische plannen volledig afstemmen op individuele patiënten en AI-gestuurde robotica stroomlijnen chirurgische systemen door repetitieve taken te automatiseren, waardoor gekwalificeerde chirurgen zich kunnen richten op kritieke besluitvorming en complexe of noodprocedures.

Virtuele gezondheidsassistenten

Een virtuele gezondheidsassistent (virtual health assistant) is een digitaal hulpmiddel dat professionals in de gezondheidszorg helpt om patiënten op afstand ondersteuning, begeleiding en diensten te bieden – met behulp van AI. Telegeneeskunde werd oorspronkelijk ontwikkeld om zorg te bieden aan patiënten op het platteland en patiënten met een achterstand. Sinds COVID-19 is het gebruik van digitale gezondheidszorg en telehealth echter aanzienlijk toegenomen en is het snel een bewezen en gerenommeerde methode aan het worden voor de behandeling van niet-urgente patiënten.

Virtuele gezondheidstechnologie biedt een scala aan diensten, zoals videoconsulten met patiënten, medische onderwijsprogramma’s, online monitoring van patiënten, gezondheidsapps en het delen van medische rapporten en afbeeldingen. Dit maakt gezondheidszorgdiensten niet alleen toegankelijker, maar stimuleert patiënten ook om hun eigen gezondheid beter te beheren.

Gebruik van AI bij SHE Health Clinics

Bij SHE Health Clinics gebruiken we AI en ontwikkelen wij zelf nieuwe AI toepassingen om betere zorg aan vrouwen te kunnen leveren. De diverse gebieden waar wij AI gaan toepassen zijn:

1. Preventie: Het gebruik van AI-gedreven technologie en data-gedreven analyses, stelt ons in staat om een risicoprofiel van iemand te maken, waarbij het het risico op het ontwikkelen van bepaalde ziektes en aandoeningen kan worden voorspeld. Vervolgens kan op basis van de verkregen inzichten een gepersonaliseerd preventieplan worden opgesteld om de voorspelde gezondheidsrisico’s tot een minimum te reduceren. Ons gepersonaliseerde AI-gedreven telehealthplatform kan hierbij helpen.
2. Triage: Wij gaan een AI gedreven triage platform gebruiken dat op basis van adaptieve vragenlijsten kan helpen om een pre-diagnose te stellen. Daarnaast ontwikkelen wij op dit moment – samen met diverse kennispartners – een AI gedreven medisch specialist (deep fake avatar) die meer dan 50 talen kan spreken en die op basis van een digitaal gesprek met een patiënt een pre-diagnose kan stellen en (indien nodig) beperkt medisch advies kan geven.
3. Diagnostiek: We gaan diverse AI-gedreven multidisciplinaire medische systemen gebruiken die onze artsen en specialisten in staat stellen om sneller de juiste diagnose te stellen en die onnodige biopten of onnodige (vervolg)onderzoeken kunnen voorkomen. Daarnaast kan dankzij een vroege diagnose veelal eerder worden gestart met een behandeling en/of medicatie (indien nodig). Daarnaast kan mede dankzij het gebruik van AI voor diagnostiek bijvoorbeeld het aantal vrouwen dat nu wordt gediagnosticeerd met Somatisch Onverklaarbare Lichamelijke Klachten (SOLK) aanzienlijk worden gereduceert.
4. Radiologie: We gaan AI software gebruiken voor radiologie-onderzoeken, zodat een bepaalde afwijking, cyste, botbreuk of tumor eerder kan worden ontdekt en beter in beeld kan worden gebracht. AI-algoritmen kunnen medische beelden zoals röntgenfoto’s, MRI-scans en CT-scans namelijk analyseren met een hoge mate van nauwkeurigheid, vaak sneller en soms nauwkeuriger dan menselijke radiologen.
5. Behandelingen: Voor de behandeling van diverse aandoeningen, gaan wij AI-gedreven medische apparatuur gebruiken, zodat een behandeling effectiever en met minder risico’s kan verlopen.
6. Personalized Medicine: AI kan ons helpen bij het ontwikkelen van gepersonaliseerde behandelplannen door grote hoeveelheden patiëntgegevens te analyseren en patronen te identificeren die menselijke artsen en medisch specialisten mogelijk missen.
7. Proactieve zorg: AI-tools en Remote Patient Monitoring devices kunnen continu patiëntgegevens monitoren en artsen waarschuwen voor veranderingen die onmiddellijke aandacht vereisen, wat kan helpen bij het voorkomen van ernstige complicaties.
8. Virtual Health Assistants: AI-gestuurde chatbots en virtuele assistenten kunnen patiënten helpen met gepersonaliseerde gezondheidsvragen, hen herinneren aan medicatie-inname en eenvoudige triage-taken uitvoeren, wat de toegankelijkheid van onze vrouwenzorg vergroot.
9. Operaties en medische ingrepen: Om mogelijke risico’s tijdens medische operaties te reduceren, gaan wij in de nabije toekomst diverse daarvoor gecertificeerde medische apparatuur gebruiken. Denk hierbij aan een AI-gedreven digitale colposcopie voor
10. Schoonmaak en hygiëne: Voor het schoonmaken en ontsmetten van medische ruimtes (zoals polikliniekkamers) zijn we voornemens om AI-gedreven schoonmaakrobots te gaan gebruiken, die tussen consulten door een polikamer kunnen schoonmaken en ontsmetten.
11. Communicatie: Om de communicatie tussen patiënten en zorgverleners te optimaliseren, gaan wij spraakgestuurde technologie gebruiken om gesprekken tussen zorgverlener en patient op te nemen, te filteren en vervolgens om te zetten naar tekst of video, zodat een patient na een consult het gesprek kan nalezen, beluisteren of bekijken (o.b.v. AI-videotechnologie).
12. Snellere documentatie: AI-gestuurde spraakherkenning en natuurlijke taalverwerking kunnen onze artsen en medisch specialisten helpen bij het sneller en nauwkeuriger documenteren van patiëntinteracties en behandelingen in ons Elektronisch Patiënten Dossier (EPD).
13. Data technologie: We gaan AI-gedreven datatechnologie gebruiken om verzamelde data sneller en effectiever te kunnen analyseren, waardoor we in staat zijn om sneller onze dienstverlening te optimaliseren en nieuwe oplossingen te ontwikkelen.
14. Versnelling van klinisch onderzoek: AI kan de analyse van onze klinische onderzoeksgegevens versnellen, waardoor nieuwe diagnostiek, behandelingen en medicijnen voor vrouwen sneller ontwikkeld en op de markt gebracht kunnen worden.

Lees ook: Hoe ziet de toekomst in vrouwenzorg er uit?

Voordelen van AI in de gezondheidszorg

Er zijn veel potentiële en broodnodige voordelen van AI in de gezondheidszorg, die de voortdurende druk op de diensten kunnen helpen verlichten. Als AI een deel van de steeds groeiende werklast van professionals in de gezondheidszorg verlicht, kunnen patiënten een efficiëntere service krijgen, met een nauwkeurige diagnose en een behandeling op maat.

Specifieke voordelen van AI in de gezondheidszorg zijn onder meer:

Voortdurende monitoring

Patiënten maken gebruik van mobiele gezondheidstechnologieën om levensbedreigende aandoeningen zoals astma, diabetes en verschillende hartaandoeningen in de gaten te houden. Vooruitgang op het gebied van digitale gezondheid in de vorm van draagbare apparaten en patiëntmonitoring op afstand biedt nauwkeurige en tijdige observaties van de huidige gezondheidsstatus van patiënten, rechtstreeks aan hun arts of medisch team.

AI-algoritmen analyseren deze continue monitoringgegevens om patronen en afwijkingen te identificeren, die kunnen duiden op een verandering in de toestand van een patiënt, inclusief het huidige risico op verslechtering. Dit maakt proactieve en preventieve interventies mogelijk en kan het risico op slechte patiëntresultaten verminderen.

Toegankelijkheid

Virtuele gezondheidsassistenten en continue patiëntmonitoring verbeteren de toegankelijkheid van gezondheidszorg voor minder bedeelde of kwetsbare bevolkingsgroepen en overwinnen barrières voor toegang tot gezondheidszorg, waaronder geografische, financiële en socioculturele factoren. Door consulten op afstand (beeldbellen en telehealth), 24/7 toegang, taalvertalingen, individuele ondersteuning en continue patiëntmonitoring worden niet-kritieke gezondheidsaandoeningen gediagnosticeerd en behandeld vanuit het comfort van de patiënt thuis.

Het gebruik van AI-technologie is echter geen vervanging voor persoonlijke beoordeling door een gekwalificeerde medische professional!

Hoe zal AI de gezondheidszorg veranderen?

Precisie- en genomische geneeskunde in combinatie met AI hebben het potentieel om de zorg voor patiënten en de daarmee samenhangende resultaten te verbeteren, terwijl het gebruik van AI in combinatie met virtuele gezondheidsassistenten en continue patiëntmonitoring bepaalde ongelijkheden in de gezondheidszorg met betrekking tot toegankelijkheid zou kunnen helpen verminderen. Ontwikkelingen op het gebied van AI zullen de toekomst van op AI gebaseerde medische diagnostiek ongetwijfeld blijven verbeteren.

AI helpt de patiëntenzorg te transformeren door kosten te besparen, ziekten met precisie te diagnosticeren en administratieve taken te vereenvoudigen, terwijl artsen de tijd krijgen die ze echt nodig hebben om zich te richten op klinische beslissingen.

Het is belangrijk om te erkennen dat hoewel AI een krachtig hulpmiddel kan zijn, het niet de plaats kan innemen van een gekwalificeerde medische professional. AI is bedoeld als aanvulling op en niet als vervanging van de klinische ervaring en het medeleven dat wordt ervaren bij persoonlijke patiëntenzorg.

Naarmate de technologie voortschrijdt, zal het potentieel van AI om de wereldwijde ziektelast te verlichten en voorspellende en preventieve geneeskunde mogelijk te maken, toenemen. AI kan de detectie van zeldzame ziekten verbeteren en toegang tot gezondheidszorg op afstand bieden, wat cruciaal is voor het terugdringen van gezondheidsverschillen. Maar voor een verantwoorde integratie van AI in de gezondheidszorg op grote schaal moeten juridische, ethische en praktische overwegingen zorgvuldig worden overwogen.

Kwalitatief betere zorg

AI heeft dus het potentieel om de gezondheidszorg op veel manieren te transformeren, van verbeterde diagnose en gepersonaliseerde behandelingen tot administratieve efficiëntie en kostenbesparingen. Uiteindelijk resulteert het gebruik van AI-toepassingen in consistente en gestandaardiseerde zorg, ongeacht de locatie of ervaring van het medisch personeel. AI kan tevens bijdragen aan een naadloze overgang van patiënten tussen verschillende Nederlandse zorginstellingen door ervoor te zorgen dat alle relevante informatie up-to-date en voor iedereen op beveiligde wijze toegankelijk is.

Door AI te integreren in verschillende aspecten van onze gezondheidszorg voor vrouwen kunnen we niet alleen de kwaliteit van de zorg verbeteren, maar ook de toegankelijkheid en betaalbaarheid ervan vergroten. Daardoor kunnen wij bij SHE Health Clinics nog meer vrouwen gaan helpen om een gezonder en kwalitatief beter leven te gaan leiden.

Meer lezen?

• SHE Health Clinics medisch zorgaanbod.
• SHE Health Clinics kennisbank.
• Gendergezondheidskloof tussen vrouwen en mannen.
• Integrale geneeskunde: wat zijn de voordelen?
• Artsen mogen nu medicatie voorschrijven na digitaal consult.
• ‘Beperkte focus op vrouwengezondheid kost maatschappij miljarden’.
• Patiënten zijn beter af met vrouwelijke artsen, volgens onderzoek.
• Meeste medicijnen niet op vrouwen getest.
• ‘Juiste diagnose duurt bij vrouwen langer, dan bij mannen’.
• Minister Pia Dijkstra maakt vrouwenproblemen ieders probleem en wil meer onderzoek.
• Geneesmiddelenonderzoek: waarom zouden er meer vrouwen aan mee moeten doen?
• McKinsey-rapport onderstreept potentieel van US$1 triljoen om gezondheidskloof tussen mannen en vrouwen te dichten.

Auteur: Redactie

Bronnen: SHE Health Clinics, BMC Medical Education, International Journal of Man-machine Studies, Cureus, Journal of Robotic Surgery, Clinical and Translational Science, Frontiers in Public Health, Genome Medicine, Cureus, Health News, FemTrials